Page 56 - Giao trinh dien tu Truong CD GTVT Trung uong I
P. 56
Aluminat canxi : 3CaO.Al O (viết tắt là C A ).
2 3 3
Chiếm hàm lượng 4 - 12 % trong clinke.
Đặc đi ểm: Rắn chắc rất nhanh nhưng cường độ rất thấp, tỏa nhiệt rất nhiều
và rất dễ bị ăn mòn.
2 3
2 3
4
Feroaluminat canxi : 4CaO.Al O .Fe O ( viết tắt là C AF ).
Chiếm hàm lượng 10 - 12% trong clinke.
Đặc đi ểm: Tốc độ rắn chắc, c ường độ chịu lực, nhiệt lượng tỏa ra và khả
năng chống ăn mòn đều trung bình.
Ngoài các khoáng vật chính trên trong clinke còn có một số thành phần
khác như CaO; Al O ; Fe O ; MgO; K O và Na O, t ổng hàm lượng các thành
2
2 3
2 3
2
ph ần này kho ảng 5-15% và có ảnh hưởng xấu đến tính chất của xi măng làm
cho xi măng kém bền nước.
Khi hàm lượng các khoáng thay đổi thì tính chất của xi măng cũng thay đổi
theo.
Ví dụ: Khi hàm l ượng C S nhiều lên thì xi măng rắn càng nhanh, cường độ
3
càng cao. Nh ưng nếu hàm lượng C A tăng thì xi măng rắn rất nhanh và dễ gây
3
nứt cho công trình.
4.6.2. Sơ lược quá trình sản xuất
Nguyên liệu sản xuất
Nguyên liệu sản xuất clinke là đá vôi có hàm lượ ng canxi lớn như đá vôi
đặc, đá phấn, đá macn ơ và đất sét. Trung bình để sản xuất 1 tấn xi măng cần
khoảng 1,5 tấn nguyên liệu. Tỷ lệ giữa thành phần đá vôi và đất sét vào khoảng
3:1.
Ngoài hai thành phần chính là đá vôi và đất sét ngườ i ta có thể cho thêm
vào thành phần phối liệu các nguyên liệu phụ để điều chỉnh thành phần hóa học,
nhiệt độ kết khối và kết tinh của các khoáng.
2 3
2
Ví dụ: Cho trepen để tăng hàm lượng SiO , cho quặng sắt để tăng Fe O ,...
Nhiên liệu ch ủ yếu và hiệu quả nhất trong s ản xuất xi măng ở nhiều nước
là khí thiên nhiên có nhiệt trị cao. Ở nước ta nhiên liệu được dùng phổ biến nhất
là than và dầu.
Các giai đoạn của quá trình sản xuất
Quá trình sản xuất xi măng g ồm các công đoạn chuẩn bị phối liệu, nung và
nghiền. Sơ dồ công nghệ sản xuất xi măng pooc lăng được tóm tắt trên hình 4-2
Chuẩn bị phối liệu
Gồm có khâu nghiền mịn, nhào tr ộn hỗn hợp với tỷ lệ yêu cầu để đả m bảo
cho các phản ứng hóa học được xảy ra và clinke có chất lượng đồng nhất.
Thông thường có hai phương pháp chuẩn bị phối liệu: Khô và ướt.
Phương pháp khô: Khâu nghiền và trộn đều thực hiện ở trạng thái khô hoặc
đã sấy trước. Đá vôi và đất sét được nghiền và sấy đồng thời cho đến độ ẩm 1-
2% trong máy nghiền bi. Sau khi nghi ền, bộ t phối liệu được đưa vào xi lô để
kiểm tra hiệu chỉnh lại thành phần và để dự trữ đảm bảo cho lò nung làm việc
liên tục.
53