Page 7 - Giao trinh dien tu Truong CD GTVT Trung uong I
P. 7
Theo tµi liÖu nghiªn cøu cña khÝ t-îng thÕ giíi th× tõ mÆt ®Êt ®i lªn cao cã c¸c
tÇng nh-: ®èi l-u, b×nh l-u, trung gian, tÇng ®Þa ly vµ tÇng khuyÕch t¸n
+ TÇng ®èi l-u: Cã chiÒu dµy tõ 16 18km ( ë vïng xÝch ®¹o) ë 2 cùc nµy
dµy tõ 7 9km, tÇng nµy thay ®æi theo mïa. Mïa hÌ th× dµy lªn, mïa ®«ng th×
máng ®i, tÇng nµy do ¶nh h-ëng cña bøc x¹ nhiÖt cµng lªn cao nhiÖt ®é cµng
0
gi¶m .Gradien : 6 C/ km.
NhiÖt ®é, ¸p suÊt, tû träng, trong tÇng nµy thay ®æi tuú theo ®é cao, vÜ ®é
t¹o ra c¸c hiÖn t-îng m-a giã, lµm xuÊt hiÖn c¸c qu¸ tr×nh ®Þa chÊt ngo¹i sinh
+ TÇng b×nh l-u: lµ phÇn ph©n bè tõ nãc tÇng ®èi l-u lªn cao tíi ®é cao
35 55km, bÒ dµy cña tÇng nµy ë xÝch ®¹o < 2 cùc . ë tÇng b×nh l-u khÝ di ®éng
n»m ngang kh«ng chÞu sù ¶nh h-ëng nhiÖt cña tr¸i ®Êt
2. Thñy quyÕn: Lµ vïng n-íc bao quanh tr¸i ®Êt bao gåm c¶ n-íc tren mÆt vµ
n-íc d-íi ®Êt. l-îng n-íc trong ®èi thuû quyÓn chiÕm 0,024 khèi l-îng qu¶ ®Êt
(70,8% diÖn tÝch bÒ mÆt trai s®Êt)
3. Th¹ch quyÓn: chñ yÕu gåm c¸c ®¸ m¾c ma, ®¸ biÕn chÊt vµ ®¸ trÇm tÝch
4. Sinh quyÓn: Lµ toµn bé c¸c sinh vËt h÷u c¬ sèng ë trªn mÆt ®Êt trong kh«ng
khÝ vµ n-íc víi l-îng sè sinh vËt nµy chiÕm kho¶ng (1/105) 0.1% träng l-îng
cña vá qu¶ ®Êt, c¸c sinh vËt cã t¸c dông ph¸ ho¹i hoÆc tÝnh trÞ mét sè nguyªn tè
cã trong vá tr¸i ®Êt .
III. CÊu t¹o bªn trong cña vá tr¸i ®Êt
- C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy r»ng tr¸i ®Êt cã tÝnh ph©n thµnh c¸c quyÓn
vßng cã nghÜa r»ng kh«ng cã sù ®ång nhÊt vÒ thµnh phÇn vËt chÊt theo chiÒu
th¼ng ®øng. Dùa vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch sãng ®Þa chÊn
V lµ tèc ®é truyÒn sãng däc
p
V lµ tèc ®é truyÒn sãng ngang
s
Ng-êi ta ph©n chia vá tr¸i ®Êt thµnh 3 vßng cÊu t¹o lín :
* Vá tr¸i ®Êt lµ phÇn mµ tèc ®é truyÒn sãng däc V thay ®æi tõ 6,5 7km/s
p
KhÝ sang phÇn manti th× V ®ét ngét thay ®æi tõ 4,5 4,7 km/s. Nh- vËy cã mÆt
p
danh giíi mµ ë mÆt nµy tèc ®é truyÒn sãng ®Þa chÊn ®ét ngét thay ®æi. MÆt danh
giíi nµy ®-îc gäi lµ mÆt m«h«roxivic
7
