Page 38 - Giao trinh dien tu Truong CD GTVT Trung uong I
P. 38
Với một câu hỏi đóng, chẳng hạn nhƣ: “Ngài có dùng cà phê không (ạ)?”, câu
trả lời chỉ có thể là Có hoặc Không. Nhƣng muốn khai thác thêm thông tin, ta cần phải
đặt câu hỏi mở. Chẳng hạn: Nếu có thêm một thứ khác nữa để lựa chọn tôi có thể đặt
câu hỏi: “Liệu tôi có thể (hân hạnh) phục vụ ngài món gì?” Câu hỏi nhƣ thế khuyến
khích việc mở rộng thông tin (Ngoài cà phê, có thể lựa chọn trà, nƣớc ngọt…). Nếu
muốn, có thể tiếp tục mở rộng câu hỏi nhƣ: “Ngài muốn dùng loại cà phê nào? (cà phê
sữa, cà phê đen hoặc cà phê đen có đƣờng…” Nhƣ thế, tính mở câu hỏi đã tiếp tục
đƣợc mở rộng.
Câu hỏi mở rất cần thiết cho việc nghiên cứu, điều tra thực tế, cho biết kiến
thức, sự hiểu biết, quan điểm hoặc cảm xúc của ngƣời trả lời. Câu hỏi càng mở, ngƣời
đƣợc hỏi càng dễ trả lời.
Trong câu hỏi mở thƣờng ngƣời hỏi đã định hƣớng điều gì có giá trị và điều gì
quan trọng, cũng nhƣ khơi gợi nhiều đáp án đa dạng hoặc kích thích trao đổi, thảo luận
và tranh luận.
Các dạng câu
Ví dụ
hỏi mở
Câu hỏi đào sâu · ...Điều này có ý nghĩa gì với bạn?/Bạn có thể
(giúp khai thác thông mở rộng ý này như thế nào?/Theo bạn, bước tiếp theo có
tin, mở rộng vấn đề, thể là gì?/Tại sao vấn đề này lại quan trọng thế?/ Tại sao
giúp tìm hiểu bản chất bạn nghĩ vậy?/ Bạn có thể nói theo cách khác không?/
vấn đề) Bạn có thể cho một ví dụ không? Bạn có thể giải thích lý
do cho mọi người không?/ Bạn cho rằng đâu là vấn đề
cốt lõi?
Câu hỏi Giả ...Điều gì sẽ xảy ra nếu…?/ Nếu…, bạn nghĩ thế
định (giúp thăm dò các nào?/ Nếu…, bạn đồng ý hay phản đối?/ Ta có thể đưa ra
khả năng và kiểm giả định nào thay thế?/ Có cách thay thế nào không?/
chứng các giả thuyết, Nếu điều đó xảy ra, nó có thể gây ra hậu quả gì? Tại
giúp phát huy trí tƣởng sao?
tƣợng)
36
