Page 82 - Giao trinh dien tu Truong CD GTVT Trung uong I
P. 82
c¹nh d©y 1 - l¸ gãp ®iÖn a - chæi than A - phô t¶i - chæi than B - l¸
gãp ®iÖn b - c¹nh d©y 2.
So s¸nh dßng ®iÖn qua phô t¶i trªn h×nh (h×nh 3.2a) vµ (h×nh
3.2.b) ta thÊy cã chiÒu kh«ng thay ®æi. Theo quy -íc, dßng ®iÖn m¹ch
ngoµi cã chiÒu ®i tõ d-¬ng ®Õn ©m, nªn chæi than A gäi lµ chæi than
d-¬ng, chæi than B gäi lµ chæi than ©m.
Trong thùc tÕ, m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu cã nhiÒu vßng d©y vµ
nhiÒu l¸ gãp ®iÖn.
6.5.2 Nguyªn lý ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu.
NÕu ®em m¸y ®iÖn trªn nèi vµo nguån ®iÖn mét chiÒu, nã sÏ biÕn
thµnh ®éng c¬ ®iÖn. §iÖn n¨ng biÕn thµnh c¬ n¨ng, theo tÝnh chÊt
thuËn nghÞch cña m¸y ®iÖn mét chiÒu. CÊu t¹o cña ®éng c¬ ®iÖn mét
chiÒu gièng nh- m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu.
§éng c¬ ®iÖn mét chiÒu ch¹y ®-îc nhê t¸c dông cña tõ tr-êng
lªn d©y dÉn co ®iÖn, sinh ra lùc ®iÖn tõ t¹o thµnh m«men ®iÖn tõ lµm
cho r«t« quay.
NÕu dßng ®iÖn ®i vµo d©y dÉn r«to kh«ng ®æi, khi r«to quay ®-îc
0
180 , ¸p dông quy t¾c bµn tay tr¸i t×m chiÒu lùc ®iÖn tõ vµ m« men
®iÖn tõ, ta thÊy chóng ®æi chiÒu lµm cho r«to ®éng c¬ l¹i quay ng-îc
l¹i. V× vËy ®éng c¬ mét chiÒu cÇn cã cæ gãp ®iÖn, ®Ó tuy r«to quay,
nh-ng nhê chæi than cè ®Þnh trªn cæ gãp ®iÖn, dßng ®iÖn ®i vµo vßng
d©y vÉn kh«ng ®æi chiÒu lùc ®iÖn tõ vµ m«men ®iÖn tõ kh«ng ®æi.
Nhê vËy r«to sÏ quay liªn tôc theo mét chiÒu.
N N
N N
1 2
1 2 b a
+ +
2 a b
2
1 1
S S
80 S S
H×nh 3.3