Page 112 - Giao trinh dien tu Truong CD GTVT Trung uong I

109

10.4. Các cơ cấu biến đổi chuyển động
10.4.1. Cơ cấu cam cần đẩy
a. Khái niệm về cơ cấu cam
Cơ cấu cam là cơ cấu có khớp cao dùng để tạo ra chuyển động qua lại theo quy
luật cho trước.
Cơ cấu cam phẳng trong đó khâu dẫn gọi là cam, khâu bị dẫn gọi là cần cam
và cần được nối với giá bằng khớp thấp và được nối với nhau bằng khớp cao. Khớp
nối giá của cam là khớp quay, Tâm của khớp quay gọi là tâm cam( Có trường hợp
cam được nối với giá bằng khớp trước) khớp nối với giá của cần là khớp trượt ta có
cơ cấu cam cần đyỷ, cũn khi cần nối với giá bằng khớp quay ta có cơ cấu cam cần lắc
b.Ưu nhược điểm và phạm vi sử dụng
*Ưu điểm:
Với biên dạng thích hợp của cơ cấu cam có thể thực hiện chính xác quy luật
chuyển động cho trước của cần. Khi làm việc cơ cấu cam có độ tin cậy cao, dễ chế
tạo.
*Nhược điểm:
Nhược điểm cơ bản của cơ cấu cam là ứng suất tiếp xúc tại khớp cao lờn gõy
mài mũn cỏc thành phần khớp dẫn đến sự thay đổi quy luật chuyển động của cần.
Phạm vi sử dụng:
Do ưu điểm trên, cơ cấu cam được sử dụng rộng rói trong mỏy tự động, trong
hệ điều khiển cỏc quỏ trỡnh cụng nghệ và trong nhiều bộ phận máy khác như: Hệ
thống đóng mở van nạp, van xả của động cơ đốt trong, điều khiển các bánh răng di
trượt dọc trục ra vào khớp để thay đổi tốc độ trong hộp số .v.v….
10.4.2. Cơ cấu tay quay, con trƣợt
a. Sơ đồ và nguyờn lý làm việc

Cơ cấu tay quay con trượt để biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh
tiến qua lại hay ngược lại, hoặc biến đổi chuyển động lắc thành chuyển động tịnh tiến
qua lại hay ngược lại.
Cơ cấu tay quay con trượt có một khâu nối giá bằng khớp bản lề và một khâu
nối giá bằng khớp trượt. Ta quy ước gọi khâu nối giá bằng bản lề là khâu 1 và con
trượt là khâu 3. Phương của con trượt có thể đi qua tâm khớp bản lề nối khâu 1 với
giá ta gọi là cơ cấu tay quay con trượt đúng tâm, cũn phương của con trượt không đi
qua không đi qua tâm khớp bản lề nối khâu 1 với giá ta gọi là cơ cấu tay quay con
trượt không chính tâm. Khoảng cách e từ tâm bản lề nối giá với khâu dẫn đến
phương trượt được họi là độ lệch tâm hay tâm sai. Đây là kích thước động của khâu
4. Cơ cấu tay quay con trượt chính tâm có độ lệch tâm bằng không ( e = 0 )
b.Tỷ số truyền