Page 40 - Giao trinh dien tu Truong CD GTVT Trung uong I

Z
K3
K1

O1 O3

K
X O Y1
O

O2

K2

Y

Hình 3.24

3.4. Giao tuyến

Trong thực tế, ta thƣờng gặp một số vật thể (hay chi tiết máy) đƣợc cấu tạo bởi
các khối hình học bị các mặt phẳng cắt đi một phần, nhƣ lƣỡi đục (hình 3.25a) là hình
lăng trụ bị vát phẳng; đầu vít (hình 3.25b) là hình chỏm cầu bị các mặt phẳng cắt thành
rãnh, đầu trục (hình 3.25c) là hình trụ bị các mặt phẳng cắt hai bên.Ta cũng thƣờng thấy

ở các khối hình học tạo thành vật thể (hay chi tiết máy) có vị trí tƣơng đối khác nhau
làm thành các giao tuyến khác nhau giữa các bề mặt của vật thể nhƣ ống nối (hình
3.26a) có giao tuyến giữa hai mặt trụ; đầu máy khoan (hình 3.26b) có gaio tuyến giữa
mặt nón với lỗ ngang.

a. b. c. a. b.

Hình 3.25 Hình 3.26
Để vẽ hình dạng của vật thể (hay chi tiết máy), phải giải các bài toán về giao

tuyến của vật thể. Sau đây ta xét cách vẽ giao tuyến của mặt phẳng với khối hình học và
giao tuyến của hai khối hình học trong một số trƣờng hợp thƣờng gặp.

Mặt phẳng cắt khối hình học tạo thành mặt cắt, đƣờng bao mặt cắt đó gọi là giao

tuyến của mặt phẳng với khối hình học. Vẽ phần bị cắt của vật thể, thực chất là vẽ giao
tuyến của mặt phẳng với khối hình học của vật thể đó.

37